Het verschil tussen trouwen, geregistreerd partnerschap en gemeenschap van goederen
Het verschil tussen trouwen, geregistreerd partnerschap en gemeenschap van goederen is vooral juridisch en fiscaal van belang. Als notaris zien we vaak dat mensen niet goed weten wat deze keuzes precies betekenen voor hun bezittingen, schulden en erfrecht.

1. Trouwen: keuze tussen beperkte gemeenschap en huwelijkse voorwaarden
Sinds 2018 trouwt men automatisch in beperkte gemeenschap van goederen. Dit betekent:
- Bezittingen en schulden van vóór het huwelijk blijven privé.
- Alles wat tijdens het huwelijk wordt opgebouwd, is gezamenlijk bezit.
- Erfenissen en schenkingen blijven privé, tenzij anders bepaald.
Wil je afwijken van deze standaardregeling, bijvoorbeeld door alles gescheiden te houden of juist alles te delen? Dan moet je huwelijkse voorwaarden laten opstellen bij de notaris. Dit is vooral belangrijk voor ondernemers om privévermogen te beschermen tegen zakelijke schulden.
Notariële tip: Bij een scheiding moet alles wat in de beperkte gemeenschap valt, gelijk verdeeld worden. Dit kan leiden tot discussies over wat van wie is. Huwelijkse voorwaarden kunnen dit voorkomen.
2. Geregistreerd partnerschap: bijna hetzelfde als trouwen, met enkele verschillen
Een geregistreerd partnerschap is juridisch bijna gelijk aan een huwelijk, maar kent een paar belangrijke verschillen:
- Geen verplichte ceremonie.
- Kan zonder tussenkomst van een rechter worden beëindigd (mits er geen minderjarige kinderen zijn).
- Wordt niet in alle landen erkend, terwijl een huwelijk dat wel wordt.
- Net als bij trouwen geldt hier dat er automatisch een beperkte gemeenschap van goederen is, tenzij er via de notaris partnerschapsvoorwaarden worden vastgelegd.
Notariële tip: Een geregistreerd partnerschap biedt dezelfde bescherming als een huwelijk, maar is iets flexibeler bij ontbinding.
3. Samenwonen zonder huwelijk of partnerschap: niets is automatisch geregeld
Wie samenwoont zonder te trouwen of een geregistreerd partnerschap aan te gaan, heeft juridisch gezien geen gezamenlijke gemeenschap. Dit betekent:
- Geen automatisch recht op elkaars vermogen.
- Geen recht op partnerpensioen (tenzij anders vastgelegd in de pensioenregeling).
- Geen wettelijke erfrechten bij overlijden van de partner.
- Zonder een samenlevingscontract en een testament kan de langstlevende partner in een lastige situatie komen als de ander overlijdt.
Notariële tip: Samenwoners die zaken goed willen regelen, doen er verstandig aan een samenlevingscontract en testament op te stellen bij de notaris.
4. Gemeenschap van goederen vs. huwelijkse of partnerschapsvoorwaarden
Vóór 2018 trouwde men automatisch in algehele gemeenschap van goederen, waarbij alle bezittingen en schulden gezamenlijk werden. Tegenwoordig is dat niet meer zo en moet je hier expliciet voor kiezen.
- Met huwelijkse of partnerschapsvoorwaarden kun je:
- Bepalen dat bepaalde eigendommen privé blijven.
- Voorkomen dat schulden van de ene partner op de andere worden verhaald.
- Afspraken maken over verrekening bij scheiding of overlijden.
Notariële tip: Voor ondernemers of mensen met vermogen zijn huwelijkse voorwaarden vaak een verstandige keuze om financiële risico’s te beperken.
Conclusie: wat is de beste keuze?
Trouwen of geregistreerd partnerschap biedt juridische bescherming, maar houd rekening met de beperkte gemeenschap van goederen.
Samenwonen zonder regeling betekent dat er niets automatisch vastligt, waardoor een contract en testament aan te raden zijn.
Huwelijkse of partnerschapsvoorwaarden geven flexibiliteit en bescherming, vooral voor ondernemers en vermogende partners.
Voor advies op maat is het altijd verstandig een notaris te raadplegen.
